Hoạt động ngành tòa án
Nhận lời mời của Tòa án tối cao liên bang Nga và Quỹ hợp tác pháp luật quốc tế của liên bang Đức, Đoàn đại biểu Tòa án nhân dân tối cao nước ta do Đồng chí Nguyễn Thúy Hiền, Phó Chánh án Tòa án nhân dân tối cao dẫn đầu đã thăm và làm việc tại Đức từ ngày 27/11 đến ngày 02/12/2017 và tại Nga từ ngày 03/12 đến ngày 07/12/2017. Tham gia đoàn công tác còn có Đồng chí Nguyễn Sỹ Hiệp, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ và Đồng chí Bùi Thị Thanh Hằng, Phó Vụ trưởng Vụ cơ quan nội chính.
Trong khuôn khổ chuyến thăm, Đoàn đại biểu Tòa án nhân dân tối cao đã thăm và làm việc với Tòa án tối cao liên bang Nga, Cục hỗ trợ tư pháp, Tòa trọng tài Mát-xcơ-va.
Thăm và làm việc với Tòa án tối cao liên bang Nga, Ngài Chánh án Vyacheslav Mikhailovich Lebedev đã tiếp thân mật Phó Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Thúy Hiền. Ngài Chánh án hoan nghênh chuyến thăm của Đoàn đại biểu cấp cao Tòa án nhân dân tối cao Việt Nam và nhấn mạnh Tòa án tối cao liên bang Nga sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm về các lĩnh vực mà Việt Nam quan tâm.
Ngài Chánh án Tòa án tối cao liên bang Nga Vyacheslav Mikhailovich Lebedev |
Phó Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Thúy Hiền trân trọng cảm ơn Ngài Chánh án đã dành thời gian tiếp Phó Chánh án, cảm ơn Tòa án tối cao liên bang Nga đã dành cho Đoàn đại biểu Tòa án nhân dân Việt Nam sự đón tiếp chu đáo, cung cấp thông tin, chia sẻ kinh nghiệm về các nội dung theo đề nghị của Tòa án nhân dân Việt Nam. Ngoài ra, Đoàn cũng được Phó Chánh án thứ nhất Tòa án tối cao liên bang Nga tiếp và trao đổi với Đoàn về cơ cấu, thẩm quyền của hệ thống Tòa án, về chế độ tiền lương và các chính sách liên quan của Thẩm phán và công chức Tòa án.
Quang cảnh làm việc của Tòa án tối cao liên bang Nga và Đoàn TANDTC Việt Nam |
Về cơ cấu tổ chức, hệ thống Tòa án có thẩm quyền chung của liên bang Nga bao gồm Tòa án tối cao liên bang, các Tòa án cao nhất của các chủ thể liên bang, các Tòa án quận và các Tòa án hòa giải.
Tòa án tối cao liên bang Nga có Hội đồng toàn thể Thẩm phán, Hội đồng Thẩm phán, Tòa phúc thẩm, các Tòa chuyên trách gồm: Tòa dân sự, Tòa hình sự, Tòa hành chính, Tòa kinh tế, Tòa quân sự và Tòa kỷ luật.
Đoàn TANDTC tại trụ sở Tòa án tối cao liên bang Nga |
Chế độ tiền lương của Thẩm phán được quy định trong Luật về địa vị Thẩm phán. Luật quy định địa vị Thẩm phán ở các Tòa án giống nhau, lương được chia thành 9 bậc. Ngoài tiền lương, Thẩm phán còn được hưởng các chế độ khác liên quan đến trình độ, thâm niên công tác, tiền trợ cấp vùng v.v. Thẩm phán được hưởng miễn phí các dịch vụ y tế, được nghỉ an dưỡng hàng năm. Đặc biệt, Thẩm phán Nga được cấp nhà ở từ ngân sách liên bang, được sử dụng phương tiện giao thông công cộng miễn phí. Thẩm phán là một nghề được xã hội Nga tôn trọng và đánh giá rất cao. Tuy nhiên, các Thẩm phán Nga cũng phải đối mặt với áp lực công việc rất lớn. Trung bình, một Thẩm phán của Tòa án trọng tài Mát-xcơ-va xét xử 227 vụ một tháng.
Thăm và làm việc tại Đức
Trong khuôn khổ chuyến thăm, Đoàn đã làm việc với Bộ Tư pháp và Bảo vệ người tiêu dùng liên bang, Tòa Hành chính cấp cao bang Berlin và Brandenburg; Bộ Tư pháp, bảo vệ người tiêu dùng khu vực và chống phân biệt đối xử của bang Berlin và Brandenburg, Quỹ hợp tác phát triển quốc tế của Đức.
Chánh án Tòa án Hành chính cấp cao bang Berlin và Brandenburg và đồng nghiệp tiếp Đoàn |
Tại các cơ quan và tổ chức mà Đoàn đến thăm, các đồng nghiệp và chuyên gia của Đức đã cảm ơn Đoàn công tác liên ngành của Việt Nam đã chọn liên bang Đức để nghiên cứu về cơ cấu tổ chức Tòa án, đặc biệt là chế độ chính sách, tiền lương đối với Thẩm phán và công chức Tòa án. Các Thẩm phán và chuyên gia Đức đã chia sẻ thông tin, kinh nghiệm của Đức trong các lĩnh vực nêu trên và mong muốn Đoàn công tác tham khảo được nhiều kinh nghiệm, phục vụ cho mục đích chuyến đi. Thay mặt đoàn công tác, Phó Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Thúy Hiền đã cảm ơn và đánh giá cao các đồng nghiệp, chuyên gia Đức đã thu xếp thời gian, trao đổi thông tin, chia sẻ kinh nghiệm với Đoàn công tác trong thời điểm công việc cuối năm rất bận. Đồng chí Phó Chánh án Tòa án nhân dân tối cao nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tham khảo kinh nghiệm quốc tế nói chung và của Đức nói riêng, phục vụ cho việc xây dựng chính sách tiền lương cho Thẩm phán và công chức Việt Nam phù hợp với chức năng, nhiệm vụ và tính đặc thù công việc của Tòa án.
Về cơ cấu tổ chức, liên bang Đức có 5 hệ thống Tòa án cùng tồn tại song song và độc lập với nhau, bao gồm Tòa án tư pháp, Tòa án hành chính, Tòa án xã hội, Tòa án tài chính và Tòa án lao động. Hệ thống Tòa án tư pháp có thẩm quyền xét xử các vụ án dân sự và hình sự. Tòa án hành chính xét xử các vụ án hành chính, Tòa án xã hội có thẩm quyền giải quyết các vụ án liên quan đến các vấn đề an sinh xã hội. Tòa án lao động giải quyết các tranh chấp giữa nhân viên và giới chủ về các quyền việc làm, tranh chấp về quyền đối với thỏa thuận tập thể. Tòa án tài chính có thẩm quyền giải quyết các vấn đề của luật tài chính.
Phó Chủ tịch cơ quan giám sát tư pháp của Berlin và Brandenburg |
Đức có Tòa án Hiến pháp liên bang và ở cấp bang. Tòa án Hiến pháp liên bang và Tòa án Hiến pháp của các bang không tạo thành một hệ thống Tòa án hiến pháp. Các Tòa án này hoàn toàn tách biệt với nhau và không có liên quan đến cấp bậc xét xử với nhau.
Thang, bảng lương của Thẩm phán Đức được quy định rõ ràng trong Luật về lương của công chức Thẩm phán ngày 6 tháng 8 năm 2002. Theo đó, lương của Thẩm phán được chia thành 10 bậc từ thấp đến cao. Luật quy định tương đối cụ thể về các nhóm lương cho Thẩm phán. Phần lớn Thẩm phán được trả lương từ bậc 1 đến bậc 2. Ngoài lương, Thẩm phán còn được nhận các khoản phụ cấp khác như phụ cấp vùng, phụ cấp nuôi con v.v. Về cơ bản, các thang bảng lương dành cho Thẩm phán được xây dựng dựa trên nhiều yếu tố nhằm đảm bảo cuộc sống của Thẩm phán.
Ngày 08 tháng 12 năm 2017, Đoàn đại biểu cấp cao Tòa án nhân dân nước ta do Đồng chí Phó Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Thúy Hiền dẫn đầu đã về nước, kết thúc tốt đẹp chuyến thăm và làm việc tại Đức và Nga. Những kinh nghiệm về cơ cấu tổ chức, thẩm quyền của Tòa án, đặc biệt là những quy định của Đức và Nga về chế độ tiền lương của Thẩm phán và công chức Tòa án là nguồn tư liệu hết sức hữu ích để nước ta tham khảo trong quá trình xây dựng chế độ, chính sách tiền lương cho Thẩm phán và công chức Tòa án. Ngoài ra, chuyến thăm và làm việc của Đoàn cũng đã góp phần tăng cường hơn nữa mối quan hệ hợp tác giữa Tòa án nhân dân nước ta với các cơ quan tư pháp của Đức và Nga.
HTQT